سیاه شدن استخوان ران؛ از علائم تا درمان

سیاه شدن استخوان ران

با توجه به اینکه استخوان ها نقش های متعددی در ساختار بدن دارند از بین رفتن آن ها می تواند مشکلات فراوانی برای انسان ایجاد کند. سیاه شدن سر استخوان در قسمت های مختلف مشکلات مختلفی ایجاد می کنند، هر کدام با توجه به مشکل موجود راه درمان مخصوص به خود را دارد. در این مقاله به سیاه شدن استخوان ران می پردازیم. این بیماری در این قسمت بدن شایع ترین نوع در نکروز است و تاثیرات آن بر زندگی فردی که دچار بیماری شده بسیار زیاد است. در ادامه صحبت های دکتر میرمنصور موذن جمشیدی – متخصص ارتوپد – فوق تخصص جراحی لگن و ران را ملاحظه می کنید.

آناتومی و ساختار سر استخوان ران

استخوان ران در قسمت بالا و منتهی به لگن به کمک مفصل بالایی خود به استخوان لگن متصل می شود. مفصل ران، از دو قسمت تشکیل شده است. قسمتی از استخوان لگن خاصره که شکلی فرو رفته و گود دارد و نام علمی آن استابولوم است و قسمتی نیز سر استخوان ران است، که شکلی کروی و گوی مانند دارد، درون این فرو رفتگی استابولوم  قرار گرفته و به نام سر استخوان ران شناخته می شود. در مفاصل، بافتی به نام غضروف وجود دارد. بر روی هر استخوانی که به استخوان دیگری در قسمت مفصل متصل می شود، به دلیل راحت حرکت کردن استخوان ها بر روی همدیگر و عدم ایجاد اصطکاک، پوشیده از غضروف است. سر دو استخوان استابولوم و سر استخوان ران نیز از غضروف پوشیده شده است.

همان طور که گفته شد استخوان ها بافت های زنده هستند. برای زنده ماندن سلول هایی درون خود به نام استئوسیت ها دارند. وظایف این سلول ها تامین نیاز بقا، استحکام و رشد استخوان است. سلول های استخوانی املاح، مواد معدنی، کلسیم و مواد مورد نیاز را گرفته و در درون استخوان بر روی هم سوار کرده و بافت استخوان را محکم و استوار می سازند. این فعالیت ها در اخر مانع از فروپاشی استحکام درون استخوان می شود. تمامی مواد مورد نیاز اعم از اکسیژن مواد غذایی مواد معدنی و… از طریق رگ های خونی به استخوان ها می رسد. در سر استخوان ران متاسفانه تنها یک مسیر خونرسانی وجود دارد. مسیر رگ های خونی، از داخل و اطراف گردن استخوان ران است. رگ ها از این مسیر خون را به سر استخوان ران می رسانند. در صورت اختلال در این مسیر، راه مسدود شده و باتوجه به نبود راه دیگر، خونرسانی به سر استخوان ران قطع می شود.

در مورد درمان خار پاشنه بیشتر بدانید.

سیاه شدگی سر استخوان ران

در بدن انسان استخوان لگن مهمترین بخش اسکلت بدن، برای شکل گیری و استحکام بدن است. لگن ساختار پیچیده ای دارد که این ساختار دارای نقاط قوت و ضعف هایی در درون خود است.

نکروز سر استخوان ران چیست؟

بنا به دلایلی که در بیشتر موارد دلایل کاملا واضح نیست و هنوز مشخص نشده، نحوه و عملکرد خونرسانی به سر استخوان ران مختل شده و خون به اندازه کافی به سر استخوان ران نمی رسد. همانطور که گفته شد، در صورتی که خون به سر استخوان ران نرسد، مواد مورد نیاز برای زنده بودن استخوان به آن نرسیده و سلول های آن و درنتیجه استخوان می میرد. در پی مرگ سلول ها استخوان های محکم و قوی، استحکام خود را از دست داده و نرم می شوند.

سر استخوان ران وزن بالا تنه را متقبل می شود. در حالت طبیعی و سالم بودن شرایط خونرسانی، این مفصل وزن بالا تنه را که بخشی از وظایفش است، به راحتی تحمل می کند. اما وقتی خونرسانی دچار مشکل می شود و استخوان رو به مرگ است، نرم شده، استحکام و قدرت تحمل این حجم از فشار و وزن را ندارد. در نتیجه ی این فشارها، استخوان شروع به تغییر شکل و حالت می دهد. سر استخوان ران در مفصل بیشترین فشار را تحمل می کند. اولین و بیشترین فشار به سر استخوان ران وارد می شود و این قسمت تغییر شکل داده از شکل کروی و گرد در آمده، پهن و صاف می شود. همانطور که در ساختار مفصل سر استخوان ران گفته شد، این مفصل دو قسمتی یکی گرد و دیگری فرو رفته است، وقتی قسمت گرد که سر استخوان ران است، پهن و صاف شود، با قسمت فرو رفته( استابولوم) هماهنگی خود را از دست داده و به یکدیگر ساییده می شوند. از طرفی غضروف ها بافت هایی هستند که برای زنده بودن و فعالیت های خود توسط استخوان ها حمایت می شوند ودر این مورد به دلیل از بین رفتن استخوان، غضروف نیز از بین رفته و این عامل نیز ساییدگی را افزایش می دهد.

در مورد درمان سندرم مافوچی بیشتر بدانید.

دلایل سیاه شدن سر استخوان ران

نشانه های ابتلا به نکروز استخوان ران چیست؟

اولین نشانه های بیماری، درد است. درد در ناحیه کشاله ران و جلوی مفصل ران احساس می شود. در اوایل بیماری و دوره خاموشی، درد گاهی که فعالیت بدنی زیاد است خود را نشان می دهد اما با پیشرفت بیماری درد در مواقع راه رفتن و پیاده روی هم بروز می دهد. در موارد شدید حتی وقتی بیمار فعالیتی ندارد نیز درد را احساس می کند. در این مواقع درد به پشت لگن و زانو ها نیز گسترش پیدا می کند.

در مورد رباط صلیبی قدامی بیشتر بدانید.

با این پیشرفت در مرحله بعد به دلیل فرسایش و عدم وجود غضروف حرکت و راه رفتن فرد دچار اختلال می شود. با تغییر شکل دادن سر استخوان ران به شکل تخت و صاف از ارتفاع استخوان کم شده و قسمت تحتانی کوتاه می شود. این مورد نیزباعث لنگیدن بیمار حین راه رفتن می شود.. اگر باز هم پیگیری نشود در مراحل بعد به دلیل وجود بیماری به مدت طولانی، ماهیچه ها و عضلات ران و لگن ضعیف شده و لاغر می شوند. در مورد نرمی مفاصل بیشتر بدانید.

متاسفانه مواردی وجود دارد که در مراحل اولیه اصلا نشانه ای ندارد درحالی که بیماری در حال پیشرفت است و هنگامی درد خود رانشان می دهد که مفصل به شدت آسیب دیده است. بهترین روش این است که حتی با کوچک ترین احساس درد حتما به  بهترین متخصص ارتوپد مراجعه شود.

نحوه تشخیص نکروز

برای تشخیص، پزشک پس از معاینه حرکت مفصل، از بیمار درباره ی مشکلات او مانند درد در مفصل، شدت و چگونگی درد، حرکت مفصل، مشکلات و محدودیت هایی که ایجاد می کند و خصوصیات این موارد گفته شده، سوال می پرسد. مرحله بعد رادیوگرافی است. در این مرحله تراکم استخوان مشخص شده و در طی چند ماه فرسایش و تغییر شکل خود را نشان می دهد. اما برای تشخیص در مراحل ابتدایی بیماری و قطعی، از ام ار ای استفاده می شود. حساسیت ام ار ای نسبت به رادیوگرافی بالاتر بوده برای همین ام ار ای توانایی شناسایی بیماری در مراحل ابتدایی را دارد.

درمان نکروز یا سیاه شدن استخوان

خلاصه مطلب

سیاه شدن سر استخوان در جهان امروز و باتوجه پیشرفت جامعه به سوی پیر شدگی و همچنین آمار بالای تصادفات افزایش یافته و شایع است. و در پی آن این عمل جراحی نیز برای درمان کاربرد فراوارنی یافته است.. برای رفع اختلال و افزایش عمر استخوان، تخصص پزشک و مهارت آن بسیار مهم بوده و نقش بسزایی در طول درمان و میزان کارایی پس از جراحی دارد.

در مورد جراحی تعویض مفصل شانه بیشتر بدانید.