آناتومی استخوان لگن و مفصل آن

استخوان لگن انسان چه اهمیتی دارد؟ از ساختار استخوان لگن و مفصل های آن چه می دانید؟ آسیب دیدگی لگن می تواند باعث فلج شدن و عدم توانایی در راه رفتن شود؟ استخوان لگن کدام بخش های شکم را در برگرفته است؟ در این بخش به تفصیل درباره  ساختار استخوان و تعویض مفصل لگن می پردازیم.

آناتومی لگن

لگن که به آن استخوان لگن یا کمربند لگنی نیز گفته می شود، مجموعه ای از استخوان هایی است که تنه و پاها را به هم متصل و تنه را پشتیبانی و متعادل می کند  و حاوی روده ها ، مثانه و اندام های جنسی داخلی است. لگن از استخوان های مفصل ران تشکیل شده است، که در جلو در قسمت شرمگاهی و از پشت توسط استخوان خاجی به هم متصل شده اند. به طور کلی لگن یک ساختار کاسه ای شکل است که توسط دو استخوان کوکسل مفصل شده با استخوان های خاجی و استخوان دنبالچه ایجاد می شود. در قسمت قدامی لگن، قسمت های شرمگاهی دو استخوان کوکسل با یکدیگر مفصل نیستند، بلکه در عوض با یک قطعه غضروف کوچک به نام سمفیز شرمگاهی پیوند داده می شوند. آناتومیست ها لگن را به دو ناحیه تقسیم می کنند. لگن کاذب فوقانی ( چپ) که توسط قسمت های استخوان ایلیاک، استخوان های کوکسل و قسمت فوقانی خاجی احاطه شده است. لگن واقعی ( راست ) پایین تر است و علاوه بر بخشهای تحتانی ایلیوم و استخوان خاجی، توسط قسمت ایسکمی استخوان های کوکسل احاطه شده است. آناتومی لگن در دو جنس زن و مرد با هم تفاوت هایی دارند. با توجه به کارکرد لگن در زنان آناتومی آن نیز متفاوت تر و پیچیده تر است. در ادامه در مورد آناتومی لگن، اجزا تشکیل دهنده آن و تفاوت در جنس مذکر و مونث بیشتر آشنا می شویم.

قسمت های مختلف استخوان لگن

تفاوت آناتومی لگن در زنان و مردان

تفاوت بین لگن زن و مرد بیشتر به عملکرد و اندازه بدن مربوط می باشد. به طور کلی، استخوان های لگن مرد ضخیم تر و سنگین تر هستند و برای حفاظت از ساختار جسمی با وزن سنگین تر و عضلات قوی مرد سازگار هستند. از آنجا که لگن زن برای زایمان سازگار است، عرض آن از لگن مرد بیشتر است، و این فاصله بین ستون فقرات ایلیاک فوقانی را نشان می دهد. 

به طور کلی آناتومی لگن به طور قابل توجهی بین زن و مرد متفاوت است. این تفاوت ها ناشی از نیازها و وظایف جنسیت می باشد. همانطور که گفته شد، یکی از مهم ترین تغییرات در آناتومی لگن زنان به علت عمل زایمان است که باعث شده لگن آنها به لحاظ آناتومی کمی متفاوت تر از مردان باشد. آناتومی لگن در زنان نسبتاً بزرگتر و گردتر ، استخوان خاجی و خلفی کوتاهتر است. در حالی که اندازه و زاویه بندی استخوان های لگن در مردان این گونه نیست و فرق دارد. همچنین لازم به ذکر است که تفاوت جنسیت در آناتومی لگن در کودکان و یا افرادی که به بلوغ جنسی نرسیده اند قابل تشخیص نیست. در زنان لگن واقعی فضایی است که هنگام زایمان طبیعی با منقبض شدن و ایجاد فشار باعث خروج نوزاد از رحم می گردد و  به همین علت کمی گرد تر و گود تر است تا نیروی لازم برای ایجاد فشار در زایمان را فراهم کند. بیشتر این اختلافات آناتومی لگن بین زنان و مردان نشان دهنده این واقعیت است که فقط لگن جنس مونث باید به عنوان بخشی از کانال زایمان عمل کنند و نقش موثری را در به دنیا آوردن فرزند ایفا می کند. در آناتومی لگن های ماده، هردو ورودی و خروجی لگن نسبت به لگن های مردانه گسترده تر و بیضی شکل هستند. ورودی لگن در مردان تمایل به قلب بیشتری دارد (در قسمت پشتی باریک تر) و خروجی لگن باریک تر است. قوس شرمگاهی که بلافاصله بعد از سمفیز شرمگاهی قراردارد، در زنان تمایل به ایجاد زاویه نزدیک به 90 درجه دارد، اما در مردان زاویه ای نزدیک به 60 درجه تشکیل می دهد. استخوان خاجی در لگن های جنس مونث کمتر خمیده است. در لگن های جنس مذکر استخوان خاجی خمیده تر است و تمایل دارد که به فضای خروجی ناحیه تناسلی نفوذ کند.

تفاوت استخوان لگن بین زنان و مردان

قسمت های مختلف در آناتومی لگن

وقتی انسان به حالت ایستاده قرار می گیرد ، مرکز ثقل روی مرکز بدن می افتد و وزن از طریق لگن از ستون مهره به استخوان ران، زانو و پا منتقل می شود. در واقع لگن به عنوان یک اندام مرکزی در بدن نقش های مهمی را ایفا می کند و کارکرد آن با توجه به سن و جنس می تواند کمی متغیر باشد. آناتومی لگن در واقع شامل تمام استخوان ها، مفاصل، رباط ها و تمام اجزایی که موجب سرهم بندی لگن در ناحیه مرکزی بدن شده اند. لگن و اسکلت آن شامل دو استخوان مفصل ران، استخوان خاجی و دنبالچه است. ناحیه لگن در مرکز بدن و کمی رو به پایین، بین شکم و ران است. لگن یک ساختار حلقه ای است که از سه استخوان تشکیل شده است. سه استخوان و سه مفصل تشکیل دهنده حلقه لگن بدون ساختارهای رباطی حیاتی هیچ ثبات ندارند. استخوان لگن به صورت خلفی توسط استخوان خاجی و استخوان دنبالچه و به صورت جانبی و قدامی توسط یک جفت استخوان ران در جای خود ثابت می شود. مفاصل لگن و رباط نقش ویژه ای در پایداری و تعادل استخوان و آناتومی لگن ایفا می کنند. در زیر به بررسی مفصل مهم موجود در ناحیه لگن اشاره شده است :

مفصل لومبوساکرال

این مفصل بین استخوان خاجی و آخرین مهره کمر است. کار اصلی این مفصل در آناتومی لگن این است که این امکان را برای خم شدن و کشش و مقدار کمی از خم شدن جانبی در ناحیه لگن را فراهم می کند. این مفصل شامل یک دیسک بین مهره ای است. در کودکان ، این مفصل تا حد زیادی از انعطاف پذیری و کشش در ستون فقرات کمر را تامین می کند اما پس از آن و با افزایش سن انعطاف پذیری ناشی از این مفصل به طور قابل توجهی کاهش می یابد.

مفصل ساکرو کروسیژئال

این یک مفصل غضروفی ثانویه است که از یک دیسک بین مهره ای بین استخوان خاجی و دنبالچه و رباط های جانب تشکیل شده است. این مفصل ممکن است با افزایش سن جوش بخورد و در جای خود فیکس شود.

مفصل ساکروایلیاک

مفصل ساکروایلیاک مفصلی در ناحیه خاجی و ایلیوم ماست که در هر دو طرف بدن و در واقع لگن وجود دارند. مفاصل ساکروایلیاک مفاصل تقریباً بی حرکتی هستند که توسط کپسول مفصلی بسیار محکم احاطه شده و از نزدیک به حاشیه مفصل متصل شده اند. مفصل ساکروایلیاک از دو قسمت تشکیل شده است. قسمت دمی که از سطح مفصلی تشکیل شده است. قسمت فوقانی پشتی، بین غده خلفی ایلیوم و خاجی، حاوی قسمت های رشته ای یا رباطی مفصل است. این مفاصل نیز تا حد زیادی برای پایداری به رباط های بین استخوانی نیازمندند.

خلاصه مطلب

با شرحی از ساختار لگن و مفصل های آن سعی کردیم شما را از اهمیت این استخوان در بدن آگاه سازیم. هر گونه آسیب به استخوان لگن و مفصل های ا« می تواند باعث اختلال در راه رفتن انسان شود. که متخصصین ارتوپد و جراحی لگن با عمل هایی مانند جراحی تعویض مفصل لگن و… برای درمان بیمار اقدام می نمایند. شما عزیزان می توانید سوالات خود را از طریق ثبت در دیدگاه بپرسید.